nieuws
Film Fest Gent : in vertrouwen vernieuwen
De 46ste editie is er eentje met enkele ‘eerste keren’. Nooit eerder zat er in de hoofdcompetitie een animatiefilm, tot nu het inventieve debuut J’AI PERDU MON CORPS van Jérémy Clapin deel uitmaakt van de dertien geselecteerde films. Na een gesmaakte première en Grand Prix in de Semaine de la Critique in Cannes (zie hier) en erkenning op het animatiefestival van Annecy is het nu aan het Gentse publiek om kennis te maken met een adolescente wees en een afgehakte hand die allebei hun weg zoeken in het leven in deze humorvolle animatie vol actie en meeslepende karaktertekening. Ook nieuw is de aparte kortfilmjury die zich zal buigen over een selectie internationale kortfilms. In dit nieuwe competitieluik vinden we films van over de hele wereld naast drie veelbelovende Belgische: #21XOXO van Imge en Sine Özbilge, MELANIE van Jacinta Agten en SUGGESTION OF LEAST RESISTANCE van Uri en Michelle Kranot. Buiten competitie wordt Yorgos Lanthimos’ NIMIC voorgesteld.
Nog een ‘eerste keer’ is te vinden in de vernieuwde rolverdeling aan het hoofd van het festival: Patrick Duynslaegher, vanaf 2011 artistiek directeur van Film Fest Gent, gaf het stokje door aan Wim De Witte, voordien al actief als programmator. Al blijft Duynslaegher, voormalig filmcriticus voor onder meer Filmmagie (toen Film en televisie) en Focus Knack, wel nauw betrokken bij het festival. Hij is immers curator van de ‘Classics’, met dit jaar een focus op Spaanse taboecinema. En net dat programmaluik belooft dit jaar naast een onvermijdelijke klassieker als Luis Buñuels VIRIDIANA een ware ontdekking: Film Fest Gent haalt namelijk de bij ons onbekende cineast Agustí Villaronga naar België samen met enkele van zijn nauwelijks vertoonde films. Als eigengereid traumafilmer over de nasleep van de Spaanse Burgeroorlog en het Francoregime (zie daarvoor het portret over Villaronga in het oktobernummer van Filmmagie) vindt de vaandeldrager van dit historische luik aansluiting bij de focus op geëngageerde cinema met oog voor sociale thema’s, maatschappelijke omwentelingen en seksuele politiek.
Pa negre (Agustí Villaronga)
Actrice met indrukwekkende stamboom Géraldine Chaplin, die te gast is op het festival, vormt een soort brugfiguur tussen het historische en het actuele programma, met haar rollen in ANA Y LOS LOBOS (1973) van Carlos Saura en in THE BAREFOOT EMPEROR, Peter Brosens en Jessica Woodworths vervolgfilm op het politiek-satirische King of the Belgians.
Radicalisering
THE BAREFOOT EMPEROR is deel van het ook al nieuwe parcours ‘The Radicals’, waarmee de samenstellers van Film Fest Gent een rode draad door een druk programma willen bieden. Festivalgangers waren al vertrouwd met parcoursen als ‘Explore Zone’, ‘LGBTQ+’ en ‘Belgian Cinema Today’. Daar komt dit jaar nog een verzameling films rond radicalisering bij (en ook eentje met misdaadfilms onder het label ‘Meet the Mob’).
Ook openingsfilm LES MISÉRABLES, een krachtige grootstadfilm van debutant Ladj Ly, behoort tot deze ‘radicalen’. Vanuit Cannes schreven we: “Na een fijnmazige sociale doorsnede slaat LES MISÉRABLES om in een geëngageerde oproep om de jeugd haar eigen plaats te laten opeisen. ‘Il n'y a pas de mauvaises herbes comme il n'y a pas de mauvais hommes. Il n'y a que de mauvais cultivateurs’, citeert Ly uit Hugo’s klassieker. Educatie als antwoord op achterstelling en de jeugd als wissel op de toekomst.”
Na populaire opener Girl vorig jaar knoopt Film Fest Gent dus weer aan bij de recente gewoonte om het festival te starten met een film die minder op de rode loper, maar meer op verstand, hart én filmgevoel mikt. In 2017 was dat Insyriated van Philippe Van Leeuw (zie hier), een huisclosthriller over het oorlogsgeweld in Syrië. Het jaar daarvoor ging het festival van start met I, Daniel Blake van Ken Loach, wiens in Cannes gelauwerde SORRY WE MISSED YOU in Gent in avant-première gaat. Als de openingsfilm niet tricolore (Belgisch of Vlaams) kleurt, kan je ervan op aan dat het slotakkoord een lokaal tintje krijgt. Deze editie sluit af met THE MUSTANG, waarin Matthias Schoenaerts – gefotografeerd door DoP Ruben Impens – een zwijgzame gevangene speelt die meer tot zichzelf komt in contact met een wild paard.
Schoenaerts heeft (net als Johan Leysen) ook een rol in Terrence Malicks A HIDDEN LIFE, een mijmering over een gewetensbezwaarde tijdens de Tweede Wereldoorlog die eigenlijk best een plekje had kunnen krijgen in het parcours ‘The Radicals’. Al biedt deze rode draad elders nog genoeg stof tot nadenken over maatschappelijk-politieke onderwerpen: van de Amerikaanse CIA-thriller THE REPORT met Adam Driver tot het intrigerende, Zuid-Amerikaanse gijzelingsdrama MONOS (deel van de hoofdcompetitie).
Best of the fests
Naast vernieuwingen zet Film Fest Gent ook enkele trends voort. De uitbreiding en verdieping van het Classics-programma is daarvan een heel welkom bewijs. De focus op Spaanse cinema zorgt niet alleen voor een portie niet te missen klassiekers. Het biedt ook de kans kennis te maken met de nieuwe(re) lichting Spanjaarden, van wie de films al te weinig doorkomen tot onze bioscopen. Zo zijn er het bosbranddrama FIRE WILL COME (O Que Arde) van Galiciër Oliver Laxe en de eveneens in een bos gesitueerde, filosofisch-historische reflectie LIBERTÉ van generatiegenoot Albert Serra, eerder dit jaar allebei bekroond in Un certain regard in Cannes (zie hier).
La llorona
Door zijn plek in het Belgische najaar kan Film Fest Gent traditiegetrouw ook een rijke portie films presenteren die in het voorjaar en de zomer grote sier maakten op buitenlandse festivals. De winnaars van de Grote Drie in Europa (Berlijn, Cannes en Venetië) deden de Belgische bioscopen al aan (Synonymes, Parasite en sinds deze week Joker), maar er is nog veel meer om uit te putten. In lijn met de geëngageerde focus van Film Fest Gent graven enkele competitiefilms diep in historische en hedendaagse trauma’s. Jayro Bustamante, in 2015 nog de grote winnaar in Gent met zijn Ixcanul, gooide hoge ogen in Venetië (zie hier) met zijn LA LLORONA, een spookverhaal over de verwerking van volkerenmoord in Guatemala. Ook de Italiaanse vrije boekverfilming MARTIN EDEN van Pietro Marcello liet een stevige indruk na. Beide films laten, elk op hun manier, verschillende historische perioden in elkaar overvloeien in een sterk filmische reflectie over de oorsprong en impact van genocidair geweld.
In de Gentse hoofdcompetitie krijgen ze het gezelschap van straf werk uit Cannes: ATLANTIQUE van Mati Diop, A WHITE, WHITE DAY van Hlynur Pálmason en last but not least GHOST TROPIC van Bas Devos. Daarnaast is het uitkijken naar MUIDHOND, de nieuwe film van Patrice Toye (Rosie, Little Black Spiders).
Ongezien goed
THE SOUVENIR van de Britse cineast Joanna Hogg schopte het niet tot in de hoofdcompetitie (en werd niet opgepikt door een Belgische distributeur), maar behoorde tot het beste wat Sundance en de Berlinale begin dit jaar te bieden hadden. In een trefzekere fotografie en met oog én oor voor de valstrikken van de artistieke, begoede klasse schetst zij een autobiografisch portret van de jonge filmmaker Julie (Honor Swinton-Byrne, dochter van Tilda) in het Londen van de jaren 80. Een andere hoogvlieger die wellicht naast een Belgische bioscooprelease zal grijpen, is THE LIGHTHOUSE van Robert Eggers. Al was die terecht dé hypefilm van Cannes (zie hier).
Documentairemakers zijn het jammer genoeg al gewoon dat distributeurs maar moeilijk te porren zijn om hun films tot in cinema’s te brengen. Ook voor hen spelen festivals dus een belangrijke rol. Naast een fikse selectie muziekdocumentaires, eigen aan een festival dat zich met muziek op de wereldkaart heeft gezet, biedt Film Fest Gent een lanceerplatform voor enkele Belgische documentaires. Al is nog de vraag tot waar die lancering leidt. MOTHER van Kristof Bilsen, die een Speciale Vermelding won op het belangrijke festival voor documentaire in Sheffield, focust op de verzorging van Europese alzheimerpatiënten in Thailand. RITCS-onderzoeker Peter van Goethem gooit het over een andere boeg. Zijn NIGHT HAS COME is een foundfootagefilm die met archiefbeelden een nieuw verhaal construeert. Minder experimenteel, maar ook een compilatie van bestaand materiaal is te verwachten bij de documentaire THE GREAT BUSTER: A CELEBRATION van Peter Bogdanovich, deel van de ‘Artists on Film’-sectie met daarnaast onder andere twee films over genregrootmeester William Friedkin: FRIEDKIN UNCUT en LEAP OF FAITH: WILLIAM FRIEDKIN ON THE EXORCIST.
Tussen vernieuwing en voortzetting heeft Film Fest Gent dit jaar opnieuw een fascinerende oogst bij elkaar gebracht. En dan moeten we het binnenkort nog hebben over het muzikale programma …
Film Fest Gent loopt van 8 tot 18 oktober.
Meer informatie en tickets via de website van het festival.
Bron: Filmmagie
Auteur : Bjorn Gabriëls
Coverfoto: Les misérables